بررسی حضور، پراکنش و دوره‌ی فعالیت حشره‌ی کامل پروانه‌ی جوانه‌خوار بلوط Tortrix viridana (Lep.: Tortricidae) با استفاده از تله‌های فرمونی در استان کردستان

جنگل‌های غرب ایران، 5200000 هکتار وسعت دارد که 500000 هکتار آن در استان کردستان قرار دارد و گونه‌ی غالب آن بلوط می‌باشد. پروانه‌ی جوانه‌خوار بلوط، Tortrix viridana L. (Lep.: Tortricidae)، یکی از مهمترین آفات جنگل‌های بلوط این استان است که هر ساله خسارات عمده‌ای وارد می‌کند. یکی از روش‌های مناسب برای پایش این آفت در جنگل، استفاده از تله‌های فرمونی است. بنابراین طی دو سال تحقیق، حضور، پراکنش و دوره‌ی فعالیت آفت مذکور در جنگل‌های بلوط استان کردستان مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی حضور و پراکنش پروانه‌ی جوانه‌خوار بلوط در این استان، 15 محل با فاصله‌ی تقریبی 40 کیلومتر از یکدیگر، از شهرستان کامیاران در جنوب غربی، تا شهرستان بانه در شمال غربی استان، تله‌گذاری شد. همچنین برای مطالعه‌ی دوره‌ی فعالیت حشرات کامل، منطقه‌ی جنگلی در مسیر سنندج- مریوان انتخاب و در این منطقه نیز تعداد هفت تله مستقر گردید که به‌طور مستمر (هر دو روز یک بار) مورد بازدید قرار می‌گرفت. نتایج آزمایش‌ها نشان داد که این آفت در تمام مناطق تله‌گذاری شده از کامیاران تا بانه حضور دارد. بالاترین تراکم آفت، مربوط به ارتفاعات کولیت (139 پروانه در هر تله) در قسمت غربی استان می‌باشد. بررسی دوره‌ی ظهور حشرات کامل نشان داد که اولین شب‌پره‌ها در تاریخ 26 اردیبهشت و آخرین آنها سوم تیر شکار شدند. اوج پرواز در تاریخ 31 اردیبهشت اتفاق افتاد. بدین ترتیب، طی یک دوره‌ی 40 روزه، حشرات کامل فعال بوده و پس از جفت‌گیری، تخم‌ریزی می‌نمایند. دوره‌ی تخم حدود نه ماه طول می‌کشد و در بهار سال بعد، هم‌زمان با باز شدن جوانه‌های برگی، فعالیت لاروها نیز آغاز می‌گردد.